Son dönemde iş yerlerinde yaşanan stres ve psikolojik baskılar, çalışanların motivasyonunu ve verimliliğini olumsuz yönde etkiliyor. Bu bağlamda, devletin konuya el atması kaçınılmaz hale geldi. Türkiye’de iş yaşamında mobbing, yani çalışanlara yönelik psikolojik taciz, son yıllarda artan bir sorun olarak gündemden düşmüyor. Bu kapsamda, hükümet, çalışanların iş yerindeki haklarını koruma amacıyla yeni bir genelge yayımladı. Mobbing ile mücadelede önemli bir adım olarak kabul edilen bu genelge, 1 Eylül 2023 tarihinde Resmi Gazete'de resmi olarak duyuruldu. Çalışanlar ve işverenler bu genelgeyi merakla bekliyordu. Genelġenin detayları ve uygulama süreçleri, iş hayatında önemli değişiklikleri beraberinde getirecek.
Mobbing, bir ya da birkaç çalışanın, diğer bir çalışma arkadaşına yönelik olarak sistematik bir şekilde psikolojik baskı uygulaması olarak tanımlanabilir. İş yerlerinde birlikte çalıştıkları kişilerle olan ilişkileri zedeleyen, stres yaratan bir durumdur. Mobbingin tanımı, iş yerlerinde yapılacak olan her türlü psikolojik tacizi kapsar. Bu durum, çalışanın ruh sağlığını olumsuz etkilemekte ve iş verimliliğini azaltmaktadır. Uzun süreli maruziyet, çalışanların işten ayrılmalarına ya da iş yerinde tıbbi destek alarak tedavi görmelerine yol açabilir. Dolayısıyla mobbing, sadece kurbanı değil, aynı zamanda işyeri dinamiklerini de tehdit eden bir olgudur. Yapılan araştırmalar, mobbing mağdurlarında kaygı, depresyon, düşük özsaygı ve tükenmişlik sendromu gibi sorunların görüldüğünü ortaya koymaktadır.
Yeni yayımlanan genelge, mobbing ile ilgili alınacak önlemler ve bu konuda atılacak adımlar hakkında önemli bilgiler içeriyor. Genelge doğrultusunda, işverenlerin çalışanlarına karşı uygulayabilecekleri mobbing türleri arasında, hakaret, küçümseme, dışlama, yükümlülüklerin keyfi olarak artırılması ve işten atma gibi eylemler yer alıyor. İşverenlerin bu eylemlere karşı sıfır tolerans gösterecekleri belirtiliyor. Genelgenin en dikkat çekici noktalarından biri, mobbing mağdurlarının şikayetlerini daha kolay bir şekilde iletebilmeleri için gerekli mekanizmaların oluşturulacağına dair taahhütlerin verilmiş olması. Çalışanların, iş yeri içinde yaşadıkları zorbalık ve baskı durumlarını yetkililere bildirebilmeleri için gizli bir şikayet hattı kurulması da planlanıyor.
Genelge ile birlikte, iş yerlerinde tüm çalışanların bu konudaki haklarının açıkça belirlenmesi hedefleniyor. Ayrıca, işverenlerin mobbingle ilgili bir eğitim programı düzenlemeleri, çalışanlarına bu konuda farkındalık kazandırmaları bekleniyor. Böylece iş yerindeki atmosferin daha sağlıklı hale gelmesi, çalışanların iş tatmin düzeyinin artması ve motivasyonlarının yükselmesi amaçlanıyor. Uzmanlar, bu genelgenin uygulanması ile birlikte iş yerlerinde daha olumlu bir hava oluşacağına ve çalışanların kendilerini daha güvende hissedeceklerine inanıyorlar.
Son olarak, genelgenin sadece çalışanları değil, aynı zamanda işverenleri de zorunlu kıldığı bazı yükümlülükler getiriyor. İşverenlerin, çalışanları mobbing konusunda bilinçlendirme amacıyla düzenleyecekleri eğitim programlarının yanı sıra, mobbing olaylarının önüne geçmek için gerekli politikaları ve prosedürleri belirlemeleri gerekiyor. Bu süreçte işverenlerin, çalışma ortamını psikolojik olarak daha sağlıklı hale getirecek uygulamaları hayata geçirmeleri ve çalışanların bu uygulamalara ilişkin geri dönüşlerini dikkate almaları büyük önem taşıyor.
Yeni mobbing genelgesinin, Türkiye’deki iş yaşamında bir dönüm noktası yaratması bekleniyor. Çalışanların haklarını koruma ve psikolojik sağlığına öncelik verme anlayışı, iş ortamlarını daha verimli ve sağlıklı hale getirmeyi amaçlıyor. İşverenlerin de mobbingin önlenmesi konusunda daha dikkatli ve duyarlı olmaları, iş yerinde pozitif bir atmosferin oluşmasına katkı sağlayacak. Bu gelişmeler ışığında, çalışanların iş yerlerinde daha mutlu ve huzurlu bir ortamda çalışabilmeleri adına atılan bu adım, mobbingle mücadelede önemli bir kazanım olarak değerlendiriliyor.